Je eigen kaasplankje samenstellen

Wil je zelf een kaasplankje maken? Vandaag leg ik uit hoe je zelf een kaasplankje kunt samenstellen. Een kaasplankje samenstellen is niet moeilijk, alleen is het wel handig als je even de basisregels weet.

Een kaasplankje als dessert is een leuke afsluiting van een feestelijk diner. Maar eet je een kaasplankje nu voor of na het dessert? Dat is een vraag die ik zelf regelmatig stel, maar het antwoord is: ervoor! Dus eerst de kaas en daarna sluit je af met zoet.

Stel je voor: je mag je hele leven lang nog maar één ding eten op de wereld, wat zou dat dan zijn? Ik zou zeggen kaas. Of brood. Of allebei. Ik weet niet of jullie wel eens nadenken over deze vraag, maar ik stel hem soms aan mezelf. Eigenlijk een onuitkoombaar dilemma. Maar kaas is echt mijn ding. Ik eet het vaak als hoofdgerecht. Dan wordt de tafel één grote kaasplank vol met kazen, ambachtelijk brood, stroop, druiven, chutney en natuurlijke een goed glas wijn.

Ik kan me voorstellen dat kaas als dessert niet meteen het eerste is waar je aan denkt als je net de knoop van je broek losmaakt na een uitgebreid diner. Toch zou je het eens moeten proberen. Kaas is echt een perfecte afsluiter van de maaltijd en vanwege de kleine stukjes valt het qua machtigheid ook wel mee.

Bij de online kaaswinkel De lekkerste kaas mocht ik een kaasplankje uitkiezen. De webshop is echt een kaaswalhalla voor de kaasfanaten onder ons.

De variatiemogelijkheden met het samenstellen van een kaasplankje zijn eigenlijk onbeperkt. Zoiets als dé kaasplank bestaat niet. Wel zijn er een paar algemene ”regels” voor het maken van een kaasplankje.

Hoe maak je een kaasplank?

Basisregels voor het samenstellen van een kaasplankje

– Kies minimaal 3 verschillende kaassoorten
– Neem ongeveer 100-125 gram kaas per persoon
– Kies kazen die qua smaak, kleur en structuur verschillen (dat staat leuk)
– Varieer in vorm: snijd de kazen in verschillende vormen (dat staat ook leuk)
– Maak het kaasplankje compleet met verschillende soorten chutneys, compotes en brood
– Serveer het kaasplankje op een mooie houten plank, zoals deze, met grote glazen bijpassende wijn of port
– Gebruik per kaasfamilie een ander mes

Selecerteren van de kazen: vijf kaasfamilies

Het begint allemaal bij het selecteren van de kazen. Als uitgangspunt kun je de vijf kaasfamilies nemen. Deze gelden als leidraad voor het samenstellen van de perfecte kaasplank.

De kazen zijn qua smaak oplopend van zacht naar pittig
1. Witschimmelkazen (zoals Brie de Meaux en Camembert de
Normandie)
2. Geiten- en schapenkazen (Crementell, geitenbrie en chèvre)
3. Harde en halfharde kazen (zoals Manchego, Passendale, Cheddar,
Boerenkaas en Comté)
4. Rode korstkazen (zoals Chaumes, Reblochon en Bon Tallegio)
5. Blauwschimmels (zoals Blue Stilton, Gorgonzola, Fourme
d’Ambert en Roquefort)

De smaak van rode korstkazen en blauwschimmels is vaak sterk en blijft lang hangen waardoor de andere kazen overstemd kunnen worden. Belangrijk is dus om de kazen van mild naar pittig op het plankje te leggen. Als je weet welke kazenfamilie je het lekkerste vindt, is het ook leuk om meerdere kazen uit één kazenfamilie te kiezen.

Kaas

Haal de kaas twee uur (voor de harde en half harde kazen zelfs drie uur) van te voren uit de koelkast om ze op kamertemperatuur te laten komen. De smaken en geuren van kaas komen dan pas echt goed tot hun recht. Zonde dus om de kazen koud te eten.

Houten plank

Het mooist is om de kazen op een grote, houten plank te serveren. Hoe meer kazen, hoe groter je plank. Ik houd zelf van zware, wat meer robuuste houten planken, zoals deze of deze.

Wijn

Drink een passende wijn bij het kaasplankje. De wijnkeuze is afhankelijk van de kazen. Hoe witter en zachter de kaas, hoe fruitiger en frisser de wijn. Bij veel kazen is een te zware rode wijn niet lekker, omdat vooral de lichtere witte kazen hierbij in het niet vallen. Heb je niet al te overheersende kazen? Drink er dan een frisse Chardonnay of Sauvignon Blanc bij. Bij de wat zwaardere volle witte korstkazen past een goede witte wijn, zoals een Chardonnay of een lichte rode wijn. Bij harde, pittige kazen mag de wijn zwaarder zijn. Als je voor een rode wijn gaat, kies dan voor een Merlot, Pinot Noir of een fruitige Fitou. Blauwschimmelkazen gaan goed samen met zoete wijnen en port.

Brood

Serveer goed brood bij de kaas. Haal ambachtelijk brood bij de betere bakker of maak je eigen brood. Mijn favorieten zijn honing notenbrood of rozijnen notenbrood. Ook lekker is vijgenbrood of maak dit makkelijke dadelrolletje.

Fruitcompote

Lekker is om er een fruitcompote of chutney bij te serveren, zoals een vijgencompote of een perenchutney. Wat ik zelf erg lekker vind (en heel simpel) is een blik appelstroop. Je zou het misschien niet zeggen, maar appelstroop is echt een match made in heaven met oude pittige brokkelkazen.

Druiven, gedroogd fruit en noten 

Maak je kaasplank extra feestelijk door tussen de kazen witte en blauwe druiven, gedroogd fruit zoals dadels of vijgen en noten, zoals walnoten of pecannoten te leggen. Dat snackt tussen de kazen door ook lekker weg.

Kaasplankje naar land

Het is ook leuk om je kaasplankje aan te passen aan het menu. Stel je hebt Frans gegeten, dan kun je afsluiten met een Frans plankje. Hieronder wat ideeën voor verschillende kaasplankjes:

Frans plankje
Camembert de Normandië
Chevre
Comté
Chaumes
Reblochon
Roquefort

Zwitsers plankje
Gruyère
Emmentaler
Vacherin Mont d’Or
Appenzeller

Hollands plankje
Boerenkaas
Maasdammer
Goudse kaas
Edammer kaas
Friese nagelkaas

Italiaans plankje
Parmezaan
Pecorino Romano
Fontina
Bel Paese
Taleggio
Gorgonzola

Engels plankje
Cheddar
Red Leicester
Blue Stilton
Double Gloucester

Mijn kaasplankje
Zelf stelde ik het volgende kaasplankje samen:
Brie de Meaux
Crottin de Chavignol
Comté
Epoisses
Blue Stilton Ilchester

Het plankje begint met de witte schimmelkaas Brie de Meaux. Dit is een authentieke brie afkomstig ten oosten van Parijs gemaakt van rauwe melk met een romige en pikante smaak. Daarna komt een Crottin de Chavignol. Dit is een stevig geitenkaasje. Als harde kaas heb ik gekozen voor een Comté. Harde kaas heeft een stevige structuur en heeft vaak meerdere jaren gerijpt. Deze Comté heeft 24 maanden gerijpt en is nog gemaakt van zomermelk van koeien die hoog op de bergweiden grazen. Als roodkorstkaas ligt een Epoisses op het kaasplankje. Deze kaas is een van de sterkst ruikende Franse kazen, dus voor de echte kaasliefhebbers. Het kaasje is zo ontzettend zacht en romig van binnen met een enorm aroma van geuren. Het lijkt serieus bijna te smelten. Het plankje eindigt met een niet al te pikante Blue Stilton. De Blue Stilton komt uit Engeland en is een heerlijke afsluiter van het kaasplankje.

Hoe ga jij jouw favoriete kaasplankje samenstellen?