Hoe fair ga jij?

What is fiction in particular is truth in general – Multatuli


Hoe fair ga je? Was een vraag die ik mijzelf afgelopen zaterdag stelde tijdens het foodbloggersevent georganiseerd door delicious. en Max Havelaar. In de werfkelder onder het standbeeld van Multatuli werden verhalen verteld, over delicious eten, over fair trade, over onze culinaire geschiedenis en over een van de toch wel belangrijkste dingen in het leven: chocolade. 

Een vraag die we meekregen was op welke manier je geïnspireerd bent tijdens deze dag. Hoe fair ga jij eigenlijk? 

Hoe het begon
Voor mij is koffie vanzelfsprekend. Mijn dag begint met koffie. Mijn dag eindigt met koffie. Voor de geur van verse koffie kom ik uit bed en koffie biedt troost. Het is zelfs de meest gedronken drank in Nederland. Zo vanzelfsprekend als mijn kopje gezette espresso is, zo onvanzelfsprekend is het verhaal achter Max Havelaar. Want wat maakt trade nou eigenlijk fair? Het keurmerk fair trade staat voor eerlijke handelsvoorwaarden en inkoop bij kleine boeren. Het geeft je als consument een keuze. Door een fair product te kopen, doe je iets moois voor jezelf en een ander.

Lizet Kruyff, wetenschapsjournalist gespecialiseerd in culinaire geschiedenis, zet mij aan het denken met haar verhalen over veegtuinen en blikjes tomatenpuree. Zelf heb ik geen eens een veegbalkon, laat staan een veegtuin – een makkelijk te onderhouden tuin die bestaat uit alleen maar steen, waardoor de flora en fauna de stad verlaten. Wel kocht ik voorheen gedachteloos blikjes tomatenpuree voor een paar cent, nooit erbij te hebben stilgestaan dat alleen al het blikje meer moet kosten.

Verder inspireert Lizet met mooie verhalen over vroeger, over onze culinaire voorgeschiedenis, over heimwee eten – waarom wij Nederlanders erwtensoep op de camping op vakantie eten – en over de pepernotenrevolutie. Geen droevige fabriekspepernoten die ieder jaar kariger smaken, maar pepernoten die smaken zoals ze bedoeld zijn. Naar peper. Naar kruidnagel. Naar kardemom. Zelfs naar anijszaad. En niet naar pepernoten die je bij de tandartsreceptie achteloos uit een bakje grabbelt, terwijl je wacht tot de secretaresse een nieuwe afspraak heeft gemaakt. 



Vervolgens nemen Nadia en Merijn ons al varend over de Amsterdamse grachten mee naar hun reis door het Verre Oosten. Met hun recepten willen ze vernieuwen binnen de traditie en je het gevoel geven dat je erbij was. Tijdens deze boottocht over de grachten van Amsterdam waande ik mij heel even in het verre Arabia, met zoete aardappelsoep met karwij, arganolie en tuinbonen, platbrood en verschillende soorten humus en dukkah. Mensen met elkaar verbinden in plaats van elkaar scheiden. De Arabische keuken is overal.

Eenmaal aangekomen bij Tony’s Chocolonely’s voel ik mij als Sjakie in de chocoladefabriek. Of zoals Roald Dahl het zo mooi verwoordde in zijn boek: “I’ve heard tell that what you imagine sometimes comes true”. Nou, bij Tony’s Chocolonely’s komt mijn droom uit. Torenhoge stapels chocoladerepen en een draaiende chocolademachine met stromende chocolade waar je zelf je eigen reep mag maken.

We eindigen de dag bij Mister Kitchen. Niet één mister Kitchen, maar wel drie misters. Hier bakken we verantwoorde gevulde speculaas – eigenlijk meer een gevulde koek, want de bruine basterdsuiker werd per ongeluk kristalsuiker – met eerlijke amandelen. Terwijl de keuken zich vult met de geur van speculaas luisteren we naar mooie reisverhalen en krijg ik heimwee naar mijn eigen reizen. Ondertussen word ik fairliefd op ons zelfgemaakte speculaashart en proeven we worst van onze enige echte worstenman Samuel Levie





Hoe nu fairder
Eenmaal thuis vraag ik mij af: hoe fair ga ik eigenlijk? In ieder geval aankomende weken behoorlijk fair, want met de goedgevulde goodiebag vol met fair trade producten kan ik tot de kerst vooruit. Ik ben me in ieder geval bewuster geworden dat achter elk product een verhaal zit. De geur van vers gezette espresso ’s ochtends is niet zomaar vanzelfsprekend.  

Door zoveel mogelijk zelf te maken, probeer ik hierin mijn eigen weg te vinden. Het liefst zou ik natuurlijk een wild begroeide tuin hebben vol tomaten, geëvolueerde courgettes, aardbeien, frambozen en pompoenen. Een tuin die je niet hoeft te vegen omdat er geen steen in ligt, met kippen die iedere ochtend een eitje leggen en misschien nog hier en daar een cacaoboom of koffieplantje. Maar goed, voor nu blijf ik toch ook een student in een stad zonder tuin. Dromen voor later. Op de achtergrond hoor ik Roald Dahl. I’ve heard tell that what you imagine sometimes comes true…

Wil jij ook fairder? Maak dan morgenochtend dit eerlijke puffed quinoa granola ontbijtje om mee te beginnen.

Puffed quinoa granola
voor één ontbijtje
3 el faire trade quinoa 
1 tl eerlijke ahornsiroop
250 gram biologische kwark
een handje fair trade amandelen
een handje fair trade dadels
1 tl gedroogde kokosblokjes 

Quinoa als ontbijt, het klinkt misschien heel funky, maar het is heel lekker en simpel en natuurlijk fair

Verhit een koekenpan op hoog vuur. Strooi de quinoa in de droge koekenpan. Laat de quinoa licht kleuren terwijl je het nauwlettend omschudt. Op een gegeven moment gaat de quinoa poffen (ze poffen als je een knisperend geluid hoort). Pof de quinoa totdat ‘ie lichtbruin kleurt. Haal van het vuur en voeg de ahornsiroop toe. Roer door elkaar zodat de knisperende quinoa aan elkaar kleeft. Op deze manier krijg je quinoa granola. Zet apart.

Rooster nu de amandelen lichtbruin in een droge koekenpan. Doe de kwark in een leuk potje, meng met de dadels, de amandelen en de kokosblokjes. Garneer met de quinoa granola. Lekker met wat ahornsiroop erover en vers fruit. 

Heb je te veel gepofte quinoa? Bewaar het dan goed afgesloten in een bakje. Zo kun je een paar dagen achter elkaar dit eerlijke ontbijtje eten.